نقد و بررسی لطیفه و ارتباطش با ناخودآگاه زیگموند فروید ترجمه آرش امینی انتشارات ارجمند

لطیفه و ارتباطش با ناخودآگاه انتشارات ارجمند

نوشته: زیگموند فروید

ترجمه: دکتر آرش امینی

ترجمه این اثر فروید، کاری بود طاقت‌فرسا که به‌دلیل پیچیدگی‌های ذاتی متن و زبان خاص نویسنده، از دشوارترین تجربه‌های مترجمانه‌ام به‌شمار می‌رود. سبک نوشتاری فروید با جملات درازدامن و گاه مبهم، در کنار ژرفای مفاهیم روان‌شناختی مربوط به ناخودآگاه، فضایی پدید می‌آورد که حتی با تلاش بسیار در ساده‌سازی، همچنان سنگینی معنا را در خود حفظ می‌کند. از سوی دیگر، چالش جدی در برابر ترجمه، واژگان کلیدی‌ای بود که یا در متن اصلی تعریف روشنی نداشتند یا در زبان فارسی، معادل‌هایی که بتوانند بار معنایی دقیق آن‌ها را بر دوش بکشند، یافت نمی‌شد؛ واژگانی چون «لطیفه»، «شوخی» و «طنز» که در زبان مقصد نیز از تعریف جامع و یکدستی برخوردار نیستند.

در گذر از این مسیر دشوار، همراهی و حمایت دو استاد فرهیخته برایم بسیار راه‌گشا بود: دکتر محمدولی مجد، روان‌پزشک گران‌مایه، که با صرف وقت ارزشمندشان در ویرایش متن، دقت علمی آن را دوچندان کردند و دکتر حبیب‌الله قاسم‌زاده، روان‌شناس ارجمند، که در یافتن برابرهای فارسی برای مفاهیم پیچیده روان‌کاوانه، راهنمایی‌های عمیق و روشنی ارائه دادند.

آنچه این کتاب را برای خواننده جذاب می‌سازد، پرداخت فروید به موضوعاتی مانند شوخی، لطیفه و خنده است؛ موضوعاتی آشنا که در پرتو نگاه تحلیلی و روش خاص فروید، به جهان ناخودآگاه گره می‌خورند. شگفت آنکه وی در تحلیل لطیفه‌ها، از سازوکارهایی بهره می‌برد که پیش‌تر در تعبیر رؤیا به‌کار بسته است؛ همانندی‌ای که به فهم دقیق‌تر ساختارهای ذهنی یاری می‌رساند. این اثر، پلی میان روان‌کاوی، هنر و ادبیات می‌سازد؛ پلی که عبور از آن برای علاقه‌مندان، تجربه‌ای پربار و تأمل‌برانگیز خواهد بود.

سرفصل های کتاب لطیفه و ارتباطش با ناخودآگاه انتشارات ارجمند:

بخش اول: تحلیلی

فصل اول: مقدمه

فصل دوم: تکنیک لطیفه ها

فصل سوم: اهداف لیطیفه ها

بخش دوم: ترکیبی

فصل چهارم: مکانیسم لذت و سایکوژنز لیطیفه ها

فصل پنجم: انگیزه های لطیفه - لطیفه به عنوان فرآیند اجتماعی

بخش سوم: نظریات

فصل ششم: ارتباط لطیفه ها با خواب ها و ناخودآگاه

فصل هفتم: لطیفه ها و گونه طنز