نقد و بررسی تجربه گرایی و سوبژکتیویته ژیل دلوز با ترجمه عادل مشایخی انتشارات نشر نی

تجربه گرایی و سوبژکتیویته ژیل دلوز با ترجمه عادل مشایخی انتشارات نشر نی

تجربه گرایی چیست و چه نسبتی با سوبژکتیویته دارد؟ تجربه گرایی آن‌گونه که در این کتاب به کار رفته مفهومی بیشتر سیاسی است تا معرفت شناختی. سرشت تجربه گرایی معرفت شناختی را ژان لاک با این اصل که «همه‌ی شناخت ما درنهایت از تجربه نشأت می‌گیرد» تعیین بخشید. این اصل در قالب یک هنجار قرار است همچون معیاری برای شناسایی معرفت راستین به کار آید. اما تجربه گرایی سیاسی به جای جستجوی هنجارهایی از این دست، نفس هنجار را به مسئله بدل می‌کند: هنجارها چگونه شکل می‌گیرند؟ تجربه گرایی سیاسی نه فرمانی با این مضمون که «باید در محدوده ی داده های تجربی باقی ماند»، بلکه پرسشی است در باب اینکه چگونه داده ها پشت سر گذاشته می‌شوند. مسئله نه جستجوی ملاکی برای توجیه صدقِ باور و نقد باورهای ناموجه، بلکه چگونگی شکل گیری باور به منزله ی فراتر رفتن از امر داده‌شده (donn) است. داده ها به خودی خود هیچ نسبتی را اقتضا نمی کنند، با تحلیل یک داده نمیتوان نسبت آن را با داده ای دیگر استنتاج کرد، به بیان دیگر نسبت درونی طرفین نسبت نیست. در این معنا، جهان تجربه گرایی جهانی است که در آن «حرف ربط «و» درون بودگی فعل «است» را از تخت سلطنت به زیر میکشد، جهانی که در آن خود اندیشه در نسبتی بنیادین است با خارج.»