معرفی کتاب روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی از مردیت گال

کتاب «روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی» نوشته مردیت گال، والتر بورگ و جویس گال، در حال حاضر مهم ترین منبع در زمینه روش های تحقیق در علوم تربیتی و روانشناسی است. این کتاب در دو جلد تدوین شده است که جلد اول آن به روش های تحقیق کمی و جلد دوم آن نیز به روش های تحقیق کیفی اختصاص یافته است. در مقاله پیش رو به معرفی این کتاب می پردازیم.

بررسی اجمالی روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی از مردیت گال

این کتاب تمام جنبه های مهم روش های تحقیق شامل نمونه گیری، مسئله یابی، انتخاب روش و مراحل انجام آن را پوشش داده است. از همین رو در رشته های علوم تربیتی و روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا، به عنوان منبع اصلی درس روش تحقیق معرفی می شود.

این اثر در جلد اول به مباحثی مانند تعریف تحقیق، انواع تحقیق، مراحل تحقیق، روش های گردآوری داده های کمی، روش های آماری، تحلیل داده های کمی و گزارش نویسی در تحقیق کمی پرداخته است.

در جلد دوم نیز مباحثی مانند تعریف تحقیق کیفی، انواع تحقیق کیفی، مراحل تحقیق کیفی، روش های گردآوری داده های کیفی، روش های تحلیل داده های کیفی و گزارش نویسی در تحقیق کیفی ارائه گشته است.

علاوه بر مواردی که نام برده شد، نویسندگان این کتاب از مثال های کاربردی متعددی برای توضیح بیشتر مفاهیم و مباحث ارائه شده استفاده کرده اند و در پایان هر فصل به معرفی منابع پژوهشی پرداخته اند تا دانشجویان بتوانند به راحتی اطلاعات بیشتری در مورد مباحث مطرح شده کسب کنند.

 فهرست و عناوین روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی

از آنجا که این کتاب چندین مرتبه مورد بازبینی و تجدید چاپ قرار گرفته است، حاوی نکات ارزشمندی در خصوص انجام تحقیق روانشناختی است. در ادامه فهرست و عناوین جلدهای مختلف این اثر را ارائه می کنیم:

جلد اول روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی

بخش اول: پژوهش تربیتی

فصل اول: ماهیت پژوهش تربیتی

نگاه اجمالی

اهداف

سهم پژوهش در دانش مربوط به تعلیم و تربیت

توصيف
پیش بینی
بهبود
تبیین

کاربرد پژوهش در عمل تربیتی
محدودیت های دانش پژوهشی
اهمیت پژوهش بنیادی
تهیه منابع مالی برای پژوهش تربیتی
مسائل معرفت شناختی در پژوهش تربیتی
اثبات گرایی و پسا اثبات گرایی
سازه گرایی
واقعیت عینی و واقعیت سازه ای
بازنمودهای عددی و کلامی از واقعیت اجتماعی
دیدگاه های افزار وار (مکانیکی) تفسیری و ساختاری در باب علیت
پسا تجددگرایی (پست مدرنیسم)
پژوهش کمی و کیفی
پژوهش ترکیبی
تعریفی از پژوهش
یادگیری نحوه انجام پژوهش تربیتی

بخش دوم: برنامه ریزی برای پژوهش

فصل دوم: تدوین پیشنهاده تحقیق

نگاه اجمالی
اهداف
مقدمه
گام اول: شناخت مسئله پژوهش

مطالعه پیشینه پژوهش
انجام دادن پژوهش مبتنی بر نظریه
تکرار و گسترش پژوهش های پیشین
کار در طرح های تحقیق گروهی

گام دوم: تهیه پیشنهاده تحقیق

بخش مقدماتی
بخش بررسی پیشینه پژوهش
بخش طرح پژوهش
بخش روش پژوهش
بخش تحلیل داده ها
بخش حفاظت از حقوق شرکت کنندگان
بخش جدول زمانی

گام سوم: اجرای تحقیق مقدماتی

استفاده از پیشنهاده پژوهش برای نگارش رساله

قالب بندی

مطالب اولیه

فصل مقدماتی

فصل بررسی پیشینه پژوهش

فصل روش پژوهش

فصل یافته ها

فصل بحث و نتیجه گیری

مطالب پایانی

تهیه مقاله برای مجله پژوهشی

تهیه مقاله برای گردهمایی های علمی – تخصصی

پرسش پژوهشی یازدهم

توصیه هایی برای برنامه ریزی و گزارش پژوهش

فصل سوم: اخلاق و روابط انسانی در پژوهشهای تربیتی

نگاه اجمالی

اهداف

اهمیت اخلاق و روابط انسانی در پژوهشهای تربیتی

نگرانی های اخلاقی در پژوهشهای تربیتی

برنامه ریزی و طراحی پژوهش

روش شناسی پژوهش

گزارش تحقیق

مقررات رسمی اخلاق پژوهش

بیانیه های اصول اخلاقی

مقررات دولتی

معیارهای اخلاقی انجمن پژوهشهای تربیتی آمریکا

اصول اخلاقی انجمن روان شناسی آمریکا

نقش هیئتهای بررسی سازمانی در مراعات اخلاق پژوهش

ترکیب و هدف هیئت بررسی سازمانی

مثال هایی از لزوم رسیدگی هیئت بررسی سازمانی از موقعیت های پژوهشی

ملاکهای هیئتهای بررسی سازمانی برای تصویب پروژه تحقیقاتی

روابط انسانی در محل برگزاری پژوهشهای تربیتی

انتخاب محل اجرای پژوهش

تأمین مجوز و همکاری

برقراری رابطه در محل پژوهش

برخورد با مسائل روابط انسانی

توصیه هایی برای حصول اطمینان از اخلاقی قانونی و هماهنگ بودن پژوهش

فصل چهارم: بررسی پیشینه تحقیق

نگاه اجمالی

اهداف

اهداف بررسی پیشینه تحقیق

گام های اساسی در بررسی پیشینه تحقیق

جستجو در منابع راهنما

انواع مدارک نمایه یا فهرست بندی شده به وسیلۀ منابع راهنما

محتوا و مطالب تحت پوشش منابع راهنمای برخط

منابع راهنمای متداول برخط

روش های جستجو در منابع راهنما

نمایش اسناد پژوهشی در منابع راهنما

استفاده از منابع دست دوم

مطالعه منابع دست اول

طبقه بندی منابع دست اول

ارزیابی نقادانه پژوهش ها

ترکیب کردن یافته های حاصل از بررسی پیشینه تحقیق

ترکیب کردن یافته های پژوهشهای کمی

ترکیب و تلفیق یافته های تحقیقات کیفی

توصیه هایی برای بررسی پیشینه پژوهش

بخش سوم: روشهای تحقیق

فصل پنجم: فنون آماری

نگاه اجمالی

اهداف

کاربرد آمار در پژوهش تربیتی

مثال تحلیل آماری در یک مطالعه پژوهشی

نیاز به قضاوت در تحلیل های آماری

کسب مهارت در آمار

انواع نمره ها

نمره های پیوسته

نمره های رتبه ای (ترتیبی)

طبقات

آمار توصیفی

اندازه های گرایش به مرکز

اندازه های تغییر پذیری

آماره های همبستگی

آمار استنباطی

تعمیم پذیری از نمونه به جامعه

فرضيه صفر

آزمونهای معناداری آماری

تفسیر آزمونهای معناداری

انواع آزمونهای معناداری

تحلیل توان آماری

مکمل های آزمونهای معناداری

حدود اطمینان

تکرار نتایج تحقیق

اندازه اثر

آماره های روان سنجی

مشکلات تحلیل آماری

نیاز به تحلیل اکتشافی داده ها

داده های حاصل نشده (گم شده)

واحد تحلیل آماری

پردازش داده های آماری

سخت افزار رایانه

نرم افزار رایانه

مشاوران رایانه

کنترل دقت تحلیل داده ها

ذخیره کردن داده های تحقیق

توصیه هایی برای انجام تحلیل های آماری

فصل ششم: انتخاب نمونه

نگاه اجمالی

اهداف

منطق نمونه گیری در پژوهش

نمونه گیری در تحقیقات کمی

تعریف جامعه

تعیین اعتبار جامعه

انواع نمونه گیری های احتمالی

یک نمونه از نمونه گیری پدیده به جای افراد

نمونه گیری غیر احتمالی

برآورد حجم نمونه برای پژوهش کمی

نمونه گیری در تحقیقات کیفی

منطق نمونه گیری هدفمند

استفاده از منطق تکرار

انواع نمونه گیری هدفمند

برآورد حجم نمونه پژوهش کیفی

داوطلبان در نمونه گیری پژوهش

ویژگی های داوطلبان تحقیق

افزایش تعداد داوطلبان در پژوهش

توصیه هایی برای انتخاب نمونه پژوهش

فصل هفتم: جمع آوری داده های پژوهش با آزمونها و اندازه ها یا سنجه های خودگزارشی

نگاه اجمالی

اهداف

استفاده از آزمونها و اندازه های خود گزارشی در پژوهشهای تربیتی

ویژگی های یک آزمون خوب در پژوهش

ملاک های قضاوت درباره کیفیت آزمونها

اعتبار یا روایی آزمون

پایایی آزمون

رویکردهای اندازه گیری

آزمون های تراز شده و ساخته شده محلی

اندازه گیری هنجار مرجعی، ملاک مرجعی و فرد مرجعی

آزمونهای مبتنی بر رایانه

اندازه های تراز شده و ساخته شده

انواع آزمونها و سنجش های خود گزارشی

آزمونهای عملکرد

مقیاس های ویژگیهای شخصی

کسب اطلاع درباره آزمونها و سنجش های خود گزارشی

کاربرد آزمونها و سنجه های خود گزارشی در پروژه پژوهشی

چگونه آزمونهای خودتان را بسازید

مدارا کردن با مقاومتهای افراد در مقابل آزمونها

برگزاری آزمون در محیط واقعی

جلب همکاری آزمون شوندگان

پتوصیه هایی برای کاربست آزمونها و سنجه های خود گزارشی در تحقیق

فصل هشتم: جمع آوری داده های تحقیق با پرسش نامه و مصاحبه

نگاه اجمالی

اهداف

پرسش نامه و مصاحبه به عنوان روشهای جمع آوری اطلاعات

انتخاب بین پرسش نامه و مصاحبه

مسائل اعتبار و پایایی

پژوهش پیمایشی

مراحل ساخت و اجرای یک پرسش نامه تحقیق

مرحله اول: تبیین اهداف تحقیق

مرحله دوم: انتخاب نمونه

مرحله سوم: طراحی پرسش نامه

مرحله چهارم: اجرای مقدماتی پرسش نامه

مرحله پنجم: تماس مقدماتی با پاسخ دهندگان

مرحله ششم: نوشتن نامه ضمیمه یا همراه پرسش نامه و توزیع پرسش نامه

مرحله هفتم: پیگیری دریافت پاسخ از افرادی که جواب نداده اند

مرحله هشتم: تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از پرسش نامه

مراحل تدوین و اجرای تحقیق با روش مصاحبه

مرحله اول: تبيين هدف مصاحبه

مرحله دوم: انتخاب نمونه

مرحله سوم: طراحی ساختار

مرحله چهارم: تدوین سؤالات

مرحله پنجم: انتخاب و آموزش مصاحبه گرها

مرحله ششم: انجام مصاحبه مقدماتی

مرحله هفتم: انجام مصاحبه

مرحله هشتم: تجزیه و تحلیل داده های مصاحبه

توصیه هایی برای استفاده از پرسش نامه یا راهنمای مصاحبه برای جمع آوری داده های پژوهش

فصل نهم: جمع آوری داده های پژوهشی از طریق مشاهده و تحلیل محتوا

نگاه اجمالی

اهداف

انواع مشاهدات و تحلیل محتوا

مشاهده واکنشی در پژوهش کمی

تعریف متغیرهای مشاهده ای

ثبت و تجزیه و تحلیل مشاهدات

انتخاب روش ثبت مشاهده

انتخاب و آموزش مشاهده گران

کاهش آثار مشاهده گر

 مشاهده واکنشی در پژوهشهای کیفی

هدف مشاهده در پژوهش کیفی

توصیف نقش مشاهده گر

آماده شدن برای مشاهده

تعیین کانون مشاهده

نحوه ورود به محیط پژوهش

ثبت مشاهدات

مواجهه با تأثیرات مشاهده گر

تحلیل داده های مشاهده کیفی

مشاهده غیر واکنشی در پژوهش کمی

استفاده از سنجش ها با حذف مداخله مشاهده گر

مشاهده غیر واکنشی در پژوهش کیفی

تحلیل محتوای اسناد و دیگر رسانه های ارتباطی

تحليل محتوا در پژوهش کمی

تحلیل اسناد در مشاهدات کیفی

توصیه هایی برای استفاده از روشهای مشاهده و تحلیل محتوا

بخش چهارم: طرح تحقیق کمی

فصل دهم: پژوهشهای غیر آزمایشی:  طرح های تحقیق توصیفی و علی - مقایسه ای
نگاه اجمالی

اهداف

مقدمه

یک مثال از پژوهشهای پزشکی

روش تحقیق توصیفی

هدف تحقیق توصیفی

سنجشی در پژوهشهای توصیفی

آماره ها در تحقیق توصیفی

توصیف یک نمونه در یک مقطع زمانی

توصیف یک نمونه در طول زمان

 طرح های تحقیق علی- مقایسه ای

مطالعه روابط علت و معلولی

مثالی از تحقیق علی مقایسه ای

طراحی تحقیق علی- مقایسه ای

تجزیه و تحلیل های آماری آزمون

تحلیل آماری تجزیه و تحلیل واریانس

تحلیل های آماری آزمونهای غیر پارامتری

تفسیر یافته های علی- مقایسه ای

توصیه هایی برای انجام تحقیق علی- مقایسه ای

جلد دوم روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی

فصل یازدهم: طرحهای پژوهش همبستگی

نگاه اجمالی

اهداف

ماهیت همبستگی

همبستگی و علیت

مزایا و کاربردهای روش همبستگی

طراحی یک پژوهش همبستگی یا رابطه ای

طرح تحقیق مبنایی

محدودیتهای پژوهشهای همبستگی

طراحی یک پژوهش پیش بین

انواع پژوهشهای پیش بین

طرح تحقیق مبنایی یا پایه ای

عوامل آماری در پژوهش پیش بینی

آماره های همبستگی دو متغیره

همبستگی گشتاور - حاصلضربی ۲

نسبت همبستگی تعدیل ضرایب همبستگی

 آماره های همبستگی چند متغیره

رگرسیون چندگانه تحليل مسير

تحلیل عاملی

مدل معادله ساختاری

تحلیل افتراقی

تفسیر ضرایب همبستگی

معناداری آماری ضرایب همبستگی

تفسیر بزرگی ضرایب همبستگی

اشتباه هایی که گاهی در اجرای پژوهشهای همبستگی رخ می دهد

منابع معرفی شده

فصل دوازدهم: طرحهای تحقیق آزمایشی (قسمت اول)

نگاه اجمالی

اهداف

مقدمه

اعتبار درونی آزمایشها

اعتبار بیرونی آزمایشها

اعتبار جامعه

اعتبار بوم شناختی

طرح معرّف

مشکلات طراحی آزمایشها

سوداری پژوهشگر

وفاداری به عمل آزمایشی

عملهای آزمایشی قوی و ضعیف

جایگزینی تصادفی در آزمایشها

طرحهای تک گروهی

پژوهش موردی تک گروهی

طرح یک گروهی پیش آزمون - پس آزمون

طرح سریهای زمانی

طرحهای گروه کنترل با تخصیص تصادفی

طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه طرح پس آزمون با گروه گواه

طرح یک متغیری با چندین حالت

اشتباه هایی که گاهی در اجرای آزمایش رخ می دهد

منابع معرفی شده

فصل سیزدهم: طرحهای تحقیق آزمایشی (قسمت دوم)

نگاه اجمالی

اهداف

طرحهای شبه آزمایشی

طرح مقایسه ای گروه ایستا

طرح گروه گواه نامعادل

طرحهای عاملی

آزمایش دو عاملی

آزمایشهای سه عاملی

انواع متغیرهای عمل آزمایشی

پژوهش تعامل یا اثر متقابل استعداد - عمل آزمایشی

طرح چهار گروهی سولومون

انواع آزمایشهای عاملی

طرحهای تک موردی

ملاحظات کلی در طرح تک موردی

طرحهای A-B-A

طرحهای خط پایه چندگانه

تحلیل آماری داده های پژوهش تک موردی

اعتبار بیرونی طرحهای تک موردی

سایر طرحهای آزمایشی

اندازه گیری تغییر

تحلیل آماری تغییر

اشتباه هایی که گاهی در انجام دادن تحقیقات آزمایشی اتفاق می افتد

منابع معرفی شده

بخش پنجم: رویکردهای تحقیق کیفی

فصل چهاردهم: پژوهش موردی

نگاه اجمالی

اهداف

مقدمه

ویژگیهای پژوهش موردی

اهداف پژوهشهای موردی

برنامه ریزی یک پژوهش موردی

صورتبندی مسأله پژوهشی

انتخاب مورد

نقش پژوهشگر پژوهش موردی

مجوز ورود

مسائل اخلاقی

جمع آوری داده های پژوهش موردی

دخالت دادن دیدگاههای محقق در فرایند جمع آوری داده ها

تحلیل داده ها هنگام گردآوری داده ها

پایان دادن به گردآوری داده ها

تجزیه و تحلیل داده های پژوهش موردی

تحلیل تفسیری

تحلیل ساختاری (سازه)

تحلیل تأملی یا فکری

اعتبار و پایایی یافته های پژوهش موردی

قابلیت تعمیم پذیری یافته های پژوهش موردی

گزارش پژوهش موردی

قطعی کردن تعریف مورد

گزارش تأملی یا فکری

گزارش تحلیلی

محاسن و معایب پژوهش موردی

اشتباه هایی که گاهی پژوهشگر در انجام پژوهش موردی مرتکب می شود

منابع معرفی شده

یادداشتها

فصل پانزدهم: سنتهای پژوهش کیفی

نگاه اجمالی

اهداف

ارزش سنتهای پژوهش کیفی

تحقیق در مورد تجربه زیسته

روانشناسی شناختی

پژوهش پدیدار شناختی

پدیدار نگاری

پژوهش در مورد تاریخچه زندگی

تحقیق در مورد جامعه و فرهنگ

قوم نگاری

مطالعات فرهنگی

روش شناسی قومی

تحقیق در مورد زبان و ارتباط

دیدگاه هرمنوتیک

نشانه شناسی

ساختارگرایی

اشتباه هایی که گاهی پژوهشگران سنتهای تحقیق کیفی مرتکب میشوند

فصل شانزدهم: پژوهش تاریخی

نگاه اجمالی

اهداف

مقدمه

موضوع اصلی پژوهش تاریخی

اهمیت مطالعه تاریخ

مراحل انجام پژوهش تاریخی

تعریف یک مسأله برای پژوهش تاریخی

جستجو و تهیه منابع تاریخی

تنظیم یک طرح جستجو

منابع راهنما

منابع دست دوم

منابع دست اول

ثبت و ضبط اطلاعات از منابع تاریخی

تلخیص داده های کمی

ارزیابی منابع تاریخی

نقادی بیرونی

نقادی درونی

تفسیر پژوهش تاریخی

مورخ به عنوان مفسر

استفاده از مفاهیم برای تفسیر اطلاعات تاریخی

استنباط علی در پژوهش تاریخی تعمیم بر اساس شواهد تاریخی

نگارش گزارش پژوهش تاریخی

نمونه های پژوهش تاریخی در تعلیم و تربیت

تدوین خط مشی آموزشی ژاپن

چگونه نظام آموزشی مدارس شهری گرفتار دیوانسالاری شد

اشتباههایی که گاهی در انجام پژوهش تاریخی روی میدهد

بخش ششم: کاربردهای پژوهش

فصل هفدهم: پژوهش ارزشیابی

نگاه اجمالی

اهداف

ماهیت و هدف ارزشیابی آموزشی

رابطه بین ارزشیابی و پژوهش

 مراحل انجام ارزشیابی یک برنامه

تبیین دلایل انجام ارزشیابی

تعیین افراد ذی ربط

تعیین چیزی که باید ارزشیابی شود

تدوین سؤالات ارزشیابی

تدوین طرح ارزشیابی و زمانبندی آن

گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها

گزارش نتایج ارزشیابی

 معیارهای پژوهش ارزشیابی خوب

استانداردهای ارزشیابی برنامه

معیارها یا استانداردهای ارزشیابی کارکنان

 رویکردهای کمی ارزشیابی

ارزشیابی فرد

ارزشیابی هدف محور

نیاز سنجی مدل سیپ (CIPP)

 رویکردهای ارزشیابی کیفی

ارزشیابی پاسخگو

الگوهای شبه حقوقی ارزشیابی

مثالی از روش پژوهش و توسعه در مقیاس کوچک

اشتباههای احتمالی در پژوهش ارزشیابی و تحقیق و توسعه آموزشی

ارزشیابی تخصص - محور

روش پژوهش و توسعه آموزشی

فصل هجدهم: پژوهش ضمن عمل

نگاه اجمالی

اهداف

مقدمه

اهداف پژوهش ضمن عمل

اهداف شخصی در پژوهش ضمن عمل

اهداف حرفه ای در پژوهش ضمن عمل

اهداف سیاسی در پژوهش ضمن عمل

مقایسه بین پژوهش ضمن عمل و عمل تخصصی معمولی

مقایسه پژوهش ضمن عمل با سایر اشکال پژوهش

 ماهیت چرخه ای بودن پژوهش ضمن عمل

پژوهش ضمن عمل فعال و پاسخگو

مراحل پژوهش ضمن عمل

انتخاب یک کانون (موضوع)

اقدام کردن

گردآوری داده ها

تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها

تأمل و تعمق

ادامه یا اصلاح عمل

مقبولیت و قابل اعتماد بودن پژوهش ضمن عمل

اعتبار بازده

اعتبار فرآیند

اعتبار دموکراتیک

اعتبار تسهیل کننده

اعتبار گفتگویی

کاهش اختلافهای بین تئوریهای ذهنی کاروران و تئوریهای حین عمل

مسائل اخلاقی در پژوهش ضمن عمل

پیشنهادهایی برای انجام پژوهش ضمن عمل

پیوست ها

پاسخ خود آزماییها

سؤالهایی برای ارزشیابی گزارش پژوهشهای کمی (ضمیمه (F)

سؤالهایی برای ارزشیابی گزارش پژوهشهای کیفی (ضمیمه (G)

واژه نامه توصیفی

فهرست اسامی

فهرست موضوعی

سخن پایانی

کتاب «روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی» از مردیت گال و همکاران شامل آخرین دستاوردهای علمی در زمینه روش تحقیق است. این کتاب به صورت مفصل دو رویکرد اصلی پژوهش یعنی رویکرد کمی  و کیفی را به خوبی توضیح می دهد. همچنین توضیحاتی در خصوص روش های ترکیبی ارائه می کند.

علاوه بر این، تکنیک ها و مراحل انجام پژوهش نیز به طور مفصل در این اثر آموزش داده شده است. در کنار موارد نام برده شد، ارائه مثال های کاربردی متعدد به همراه خود آزمایی ها و پیوست های ارائه شده این کتاب را به یک منبع معتبر در زمینه روش پژوهش تبدیل کرده است.

خرید کتاب روش تحقیق گال جلد1

خرید کتاب روش تحقیق گال جلد2